Trường Cao đẳng Cộng đồng Hà Tây Vì sự phát triển của cộng đồng
Công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống cho Học sinh, Sinh viên trong giai đoạn hiện nay là trách nhiệm của Nhà trường, gia đình và xã hội.
Thực hiện hướng dẫn số 02/HD-ĐU, ngày 07/11/2025 của Đảng ủy trường Cao đẳng Cộng đồng Hà Tây về xây dựng mô hình Trường học “An toàn, thân thiện, bình đẳng, sanh, xạch đẹp”
Tôi xin đưa ra một số nhận định của bản thân như sau:
Trong thời kỳ hội nhập quốc tế sâu rộng, Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuyển đổi mạnh mẽ về kinh tế – xã hội, công nghệ và văn hóa. Internet, mạng xã hội, trí tuệ nhân tạo, trò chơi điện tử và các nền tảng số đang mở ra không gian học tập và giải trí đa chiều, nhưng đồng thời cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ tiêu cực đối với học sinh, lứa tuổi đang hình thành nhân cách, định hình giá trị sống.
Cùng với sự phát triển nhanh của xã hội, nhiều yếu tố phức tạp nảy sinh như: khoảng cách thế hệ, sự thiếu quan tâm của một bộ phận phụ huynh, áp lực học tập, ảnh hưởng từ thần tượng mạng, hay lối sống hưởng thụ, thực dụng đang len lỏi vào đời sống học đường. Điều đó khiến một số học sinh, Sinh viên có biểu hiện lệch chuẩn về nhận thức, cảm xúc và hành vi.
Nhiều học sinh, Sinh viên dễ bị tác động bởi thông tin độc hại, lời mời kết bạn ảo, các đường link lừa đảo hoặc bị dụ dỗ bởi các đối tượng xấu qua trò chuyện trực tuyến. Các vụ việc học sinh bị “mất liên lạc”, “bỏ nhà đi theo bạn mạng”, hay “tham gia nhóm tiêu cực trên Facebook, TikTok” ngày càng nhiều, gây lo ngại cho xã hội và gia đình.
Thuốc lá điện tử, tinh dầu hương vị đang được nhiều học sinh, Sinh viên xem như một cách thể hiện bản thân, nhưng ẩn chứa nguy cơ gây nghiện, tổn thương não bộ và hệ hô hấp, thậm chí bị lợi dụng để tẩm chất ma túy. Việc này không chỉ ảnh hưởng sức khỏe mà còn làm xói mòn phẩm chất, đạo đức, nếp sống học đường.
Một bộ phận học sinh, Sinh viên dành quá nhiều thời gian cho game online, dẫn đến lười học, giảm khả năng tập trung, rối loạn giấc ngủ, thậm chí có hành vi tiêu cực như gian lận, bạo lực hoặc bỏ học. Một số em bị cuốn vào các trò “đánh bạc trá hình”, hoặc “hack game”, dẫn đến vi phạm pháp luật mạng mà không nhận thức được hậu quả.
Gần đây các vụ việc học sinh đánh nhau, quay clip tung lên mạng, bình luận xúc phạm, thách thức nhau diễn ra ở nhiều nơi, nhiều trường học. Bạo lực không chỉ bằng hành động mà còn bằng ngôn từ, lời nói, sự miệt thị, để lại tổn thương tinh thần nghiêm trọng. Đây là biểu hiện suy giảm đạo đức, thiếu kỹ năng kiểm soát cảm xúc và thiếu lòng nhân ái.
Một số học sinh, Sinh viên sử dụng mạng xã hội thiếu ý thức, chia sẻ hình ảnh cá nhân người khác mà không được phép, bình luận sai lệch, hoặc phát tán thông tin nhạy cảm. Hành vi tưởng chừng nhỏ nhưng có thể vi phạm pháp luật, bị xử lý hình sự, đồng thời ảnh hưởng nghiêm trọng đến danh dự, uy tín của bản thân và nhà trường.
Một số nguyên nhân chủ yếu:
Xuất phát từ phía gia đình: Nhiều cha mẹ mải mê công việc, ít quan tâm đến đời sống tinh thần của con, thiếu kỹ năng giáo dục con trong thời đại số.
Xuất phát từ phía nhà trường: Một số cơ sở giáo dục chưa thực sự coi trọng công tác giáo dục chính trị, đạo đức, còn nặng về điểm số, nhẹ về nhân cách.
Xuất phát từ phía xã hội: Ảnh hưởng của mạng xã hội, thần tượng lệch chuẩn, văn hóa ngoại lai, thông tin giả tràn lan, khiến học sinh, Sinh viên dễ bị cuốn theo trào lưu tiêu cực.
Xuất phát từ bản thân Học sinh, Sinh viên: Thiếu bản lĩnh, kỹ năng phản biện, khả năng phân biệt đúng – sai, thật – giả; dễ tò mò, thích thể hiện, sống gấp, thiếu mục tiêu phấn đấu rõ ràng.
Tình hình trên không chỉ là hiện tượng cá biệt mà đã trở thành vấn đề xã hội mang tính hệ thống. Nếu không được định hướng kịp thời, nó sẽ đe dọa trực tiếp đến tương lai của thế hệ trẻ, làm suy giảm niềm tin, xói mòn giá trị đạo đức và gây mất ổn định trong môi trường giáo dục.
Do đó, việc tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy – Ban Giám hiệu, kết hợp với đoàn thể, giảng viên, phụ huynh và toàn xã hội là yêu cầu bắt buộc và cấp bách.
Đây không chỉ là nhiệm vụ chính trị của Nhà trường, mà còn là trách nhiệm nhân văn cao cả, bảo vệ, giáo dục và nuôi dưỡng thế hệ học sinh, Sinh viên trở thành công dân tốt, người lao động có tri thức, nhân cách và trách nhiệm với Tổ quốc.
Để xây dựng thế hệ Học sinh, Sinh viên có lý tưởng sống đẹp, nhân cách tốt, kỹ năng toàn diện, ý thức công dân vững vàng, sẵn sàng hội nhập, sáng tạo, có trách nhiệm với bản thân, gia đình, cộng đồng và đất nước. Thì việc giáo dục của Nhà trường, gia đình và xã hội là điều tiên quyết.
Giáo dục không chỉ là truyền đạt tri thức, mà còn là hành trình nuôi dưỡng nhân cách và hình thành giá trị sống đúng đắn, để Học sinh, Sinh viên trở thành công dân toàn cầu mang bản sắc Việt Nam.
Mục tiêu giáo dục của Trường Cao đẳng Cộng đồng Hà Tây là:
Giáo dục về chính trị tư tưởng: Giúp học sinh nhận thức đúng đắn về Tổ quốc, về Đảng, về con đường cách mạng Việt Nam, có niềm tin vững chắc vào lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Hình thành bản lĩnh chính trị, tinh thần yêu nước, ý thức tự tôn dân tộc, biết trân trọng các giá trị văn hóa truyền thống. Nhận thức rõ vai trò của thanh niên học sinh trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hiểu được trách nhiệm công dân trong kỷ nguyên số. Có khả năng phân biệt thông tin thật giả, không bị lôi kéo, kích động bởi các thế lực thù địch, không sa vào các luồng thông tin độc hại trên mạng xã hội.
Giáo dục về đạo đức nhân cách: Biết tôn trọng thầy cô, kính trọng cha mẹ, yêu thương bạn bè, cư xử đúng mực trong lời nói và hành động. Có tinh thần trung thực, tự trọng, nhân ái, vị tha, đoàn kết, biết sống vì tập thể và cộng đồng. Hình thành thói quen ứng xử văn hóa, tránh xa hành vi bạo lực, nói tục, xúc phạm, bắt nạt bạn bè, cả trong đời thực và trên mạng. Rèn luyện ý thức kỷ luật, tinh thần tự học, tự chịu trách nhiệm, biết kiểm soát cảm xúc và hành vi cá nhân.
Giáo dục về lối sống kỹ năng sống: Sống lành mạnh, có kế hoạch, biết sử dụng thời gian hợp lý, cân bằng giữa học tập, giải trí và hoạt động xã hội. Có kỹ năng tự bảo vệ bản thân trong môi trường học đường và không gian mạng, nhận biết nguy cơ từ bắt cóc, lừa đảo, bạo lực hoặc xâm hại. Biết từ chối, nói “không” với thuốc lá điện tử, chất kích thích, game độc hại, và các tệ nạn xã hội. Có thái độ tôn trọng pháp luật, bảo vệ môi trường, giữ gìn trật tự, an toàn giao thông, văn minh công cộng. Hình thành thói quen sử dụng mạng xã hội có trách nhiệm, chuẩn mực, không đăng tải, chia sẻ, bình luận những nội dung sai lệch, phản cảm, vi phạm pháp luật.
Giáo dục về ý thức công dân và hội nhập quốc tế: Trang bị cho Học sinh, Sinh viên kỹ năng giao tiếp, hợp tác, làm việc nhóm và năng lực sử dụng công nghệ thông tin an toàn. Xây dựng tinh thần chủ động học hỏi, sáng tạo, khát vọng cống hiến, hướng đến các giá trị tốt đẹp của nhân loại. Học sinh, Sinh viên cần biết giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, đồng thời mở rộng tư duy, hòa nhập với thế giới, sẵn sàng đóng góp trí tuệ vào công cuộc phát triển đất nước.
Để đạt được các mục tiêu trên, nhà trường yêu cầu các Giảng viên môn học, Giáo viên chủ nhiệm lớp:
Giảng viên và Giáo viên chủ nhiệm là người trực tiếp giáo dục, cảm hóa và đồng hành với Học sinh, Sinh viên mỗi ngày. Làm gương trong phong cách, tác phong, lời nói, lối sống “mỗi thầy cô là một tấm gương sáng cho học sinh noi theo”. Lồng ghép nội dung giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức, kỹ năng sống, an toàn mạng, an toàn khi tham gia giao thông, bạo lực học đường trong từng bài giảng, giờ sinh hoạt lớp, hoặc qua các tình huống thực tế.
Tổ chức các phong trào thi đua, mô hình rèn luyện đạo đức như: “Tuần học sinh 3 tốt, Sinh viên 5 tốt”, “Lớp học thân thiện, không bạo lực, không khói thuốc, sanh, xạch, đẹp”, “Ngày nói lời hay, làm việc tốt”….vv. Tạo môi trường Học sinh, Sinh viên được lắng nghe, được thể hiện và được định hướng, thay vì chỉ bị răn dạy.
Tăng cường gặp gỡ, trao đổi, động viên Học sinh, Sinh viên giúp các em có niềm tin và định hướng đúng. Chủ động liên hệ, phối hợp với phụ huynh, đặc biệt trong các trường hợp học sinh có dấu hiệu bất thường (sa sút học tập, nghiện game, trầm cảm, nói tục, hút thuốc…vv). Xây dựng lớp học văn minh, kỷ luật, đoàn kết, khuyến khích học sinh phát biểu, bày tỏ quan điểm, từ đó giáo dục qua đối thoại chứ không áp đặt.
Đối với Ban Giám hiệu Nhà trường: Ban Giám hiệu là trung tâm lãnh đạo, chỉ đạo và chịu trách nhiệm cao nhất trong công tác giáo dục toàn diện. Cần thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm sau:
– Chỉ đạo phòng Quản lý đào tạo – Công tác Học sinh sinh viên xây dựng kế hoạch hành động cụ thể hằng năm về công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống, phòng chống tệ nạn, bạo lực học đường, an ninh mạng, an toàn giao thông, thực hiện nghiêm luật Giao thông đường bộ.
– Tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, giám sát việc thực hiện nội quy, quy chế; xử lý nghiêm nhưng mang tính giáo dục, không bêu xấu, không kỳ thị học sinh vi phạm.
– Chỉ đạo tổ chức các hoạt động “Tuần sinh hoạt công dân học sinh – sinh viên” đầu năm học, theo quy định của Bộ Giáo dục – Đào tạo, lồng ghép chuyên đề “Kỹ năng sống trong thời đại số”, “Phòng chống bắt cóc, xâm hại, bạo lực học đường”….vv.
– Phối hợp chặt chẽ với Công an, Đoàn Thanh niên, Hội Cha mẹ học sinh và chính quyền địa phương trong công tác tuyên truyền, phòng ngừa, ngăn chặn tệ nạn xã hội, các hành vi vi phạm khi tham gia giao thông.
– Chỉ đạo phát triển truyền thông nội bộ nhà trường qua website, fanpage, kênh TikTok…vv lan tỏa các gương sáng, hành động đẹp, câu chuyện nhân văn trong học sinh.
Đối với Phòng Quản lý Đào tạo – Công tác Học sinh, Sinh viên: Đây là lực lượng chủ công trong công tác nắm bắt tình hình, tham mưu cho lãnh đạo nhà trường về Học sinh Sinh viên
– Tổ chức các buổi học chuyên đề định kỳ: “Phòng chống bạo lực học đường”, “An toàn thông tin, An ninh mạng học đường”, “Phòng chống thuốc lá điện tử”, “Kỹ năng tự bảo vệ bản thân”….vv.
– Phối hợp với Đoàn Thanh niên và Giáo viên chủ nhiệm các lớp xây dựng hệ thống cảnh báo sớm, nắm bắt diễn biến tâm lý học sinh để kịp thời hỗ trợ, can thiệp.
– Thường xuyên đánh giá, phân loại hạnh kiểm, rèn luyện đạo đức, gắn với kết quả học tập và ý thức chấp hành nội quy.
– Phát động các phong trào thi đua nêu gương, tuyên dương học sinh tiêu biểu trong rèn luyện đạo đức, nhân ái, trung thực, giúp đỡ bạn bè.
– Chủ trì việc xử lý vi phạm, đảm bảo tính nghiêm minh nhưng nhân văn, giúp học sinh nhận thức, sửa sai, trưởng thành.
Đối với lực lượng Bảo vệ Nhà trường: Đây là “hàng rào đầu tiên” bảo vệ sự an toàn của Học sinh Sinh viên và môi trường giáo dục. Kiểm soát nghiêm ngặt người ra vào trường, đặc biệt là người lạ, hoặc đối tượng có biểu hiện bất thường. Tăng cường giám sát khu vực cổng trường, hành lang, sân chơi, khu nhà vệ sinh nơi dễ xảy ra mâu thuẫn, đánh nhau hoặc hành vi thiếu văn hóa. Phối hợp với Đoàn Thanh niên và Giáo viên chủ nhiệm phát hiện sớm, ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm, xung đột, bắt nạt học đường. Thường xuyên báo cáo kịp thời cho Ban Giám hiệu các vụ việc có nguy cơ ảnh hưởng đến an toàn học sinh.
Đối với tổ chức Đoàn Thanh niên, Hội Sinh viên Nhà trường: Đây là lực lượng nòng cốt, xung kích trong giáo dục đạo đức và hình thành lối sống đẹp cho học sinh. Tổ chức các phong trào thi đua, mô hình rèn luyện như:
“Học sinh 3 tốt, Sinh viên 5 tốt”, “Trường học không khói thuốc”, “Mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp”. Thành lập đội tuyên truyền viên học đường, câu lạc bộ kỹ năng sống, nhóm tình nguyện tuyên truyền an toàn mạng, không bạo lực, không hút thuốc lá….vv. Đẩy mạnh tuyên truyền qua mạng xã hội chính thống của nhà trường (website, fanpage, Facebook, TikTok), sản xuất video ngắn lan tỏa giá trị tích cực. Tổ chức các hoạt động thiện nguyện, đền ơn đáp nghĩa, bảo vệ môi trường, giúp học sinh rèn luyện nhân cách, sống nhân ái và có trách nhiệm xã hội. Phát hiện, tuyên dương, nhân rộng các tấm gương tiêu biểu, để học sinh, sinh viên học hỏi, noi theo.
Đối với Học sinh, Sinh viên: Các em là chủ thể của quá trình giáo dục, không chỉ là người học mà còn là người tự xây dựng nhân cách của chính mình. Chủ động học tập, rèn luyện, biết nói lời hay, làm việc tốt, ứng xử văn minh. Thực hiện nghiêm túc nội quy trường lớp, chấp hành pháp luật, không tham gia, chia sẻ nội dung độc hại trên mạng. Tích cực tham gia các hoạt động Đoàn – Hội, các phong trào thi đua học tập, rèn luyện thể chất, kỹ năng sống. Biết giúp đỡ bạn bè, tôn trọng thầy cô, sống trung thực và nhân ái.
Các em đang ở độ tuổi đẹp nhất của đời người, độ tuổi của ước mơ, của khát vọng, của những bước chân đầu tiên trên hành trình trưởng thành.
Mỗi hành động nhỏ hôm nay, mỗi lời nói, mỗi lựa chọn, đều là viên gạch xây nên nhân cách và tương lai của chính các em.
Thầy cô, cha mẹ và xã hội không thể sống thay các em, nhưng luôn sẵn lòng đi cùng, dìu dắt và bảo vệ các em trên con đường trưởng thành. Vì vậy:
– Hãy sống có mục tiêu, có lý tưởng. Đừng để cuộc sống trôi đi trong vô nghĩa. Hãy học tập, rèn luyện và biến ước mơ thành hành động.
– Hãy sống tử tế, có đạo đức, có lòng nhân ái. Một lời nói dịu dàng có thể xoa dịu nỗi đau. Một hành động giúp đỡ bạn bè có thể lan tỏa yêu thương.
– Hãy sống có trách nhiệm, tôn trọng pháp luật. Không tham gia bạo lực, không sử dụng thuốc lá, thuốc lá điện tử, không lan truyền tin giả, không sa đà vào trò chơi vô bổ. Hãy là công dân số văn minh, biết sử dụng công nghệ để học tập, sáng tạo và cống hiến.
– Hãy sống bản lĩnh, không bị cuốn theo cái xấu. Đừng để mạng xã hội định nghĩa giá trị của các em. Hãy là người làm chủ cảm xúc, làm chủ hành vi, và làm chủ tương lai của chính mình.
– Và trên hết, hãy sống vì Gia đình, vì Tổ quốc, vì cộng đồng, vì những điều tốt đẹp. Học tập chăm chỉ, rèn luyện đạo đức, góp phần xây dựng hình ảnh “Học sinh, Sinh viên Việt Nam thời đại mới: trí tuệ, nhân ái, sáng tạo, trách nhiệm”.
Trong giai đoạn hiện nay, khi đất nước đang bước vào kỷ nguyên chuyển đổi số, hội nhập quốc tế sâu rộng, thế hệ học sinh, Sinh viên những chủ nhân tương lai của Tổ quốc, đang đứng trước nhiều cơ hội và cũng không ít thách thức.
Cơ hội là được học tập, tiếp cận tri thức, công nghệ hiện đại, mở rộng tầm nhìn toàn cầu. Thách thức là nguy cơ lệch chuẩn trong nhân cách, đạo đức, tư tưởng, nếu không được định hướng, bảo vệ và giáo dục đúng cách.
Do vậy, Giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống cho Học sinh, Sinh viên không phải là khẩu hiệu ngắn hạn, mà là chiến lược lâu dài, bền vững. Mục tiêu cuối cùng của Trường Cao đẳng Cộng đồng Hà Tây là giúp các em tự xây dựng “hàng rào đạo đức” vững chắc trong tâm hồn, để dù ở đâu, làm gì, vẫn sống đúng, sống đẹp, sống có ích cho xã hội.
Vì vậy, giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống không chỉ là nhiệm vụ quan trọng của nhà trường, mà còn là trách nhiệm chính trị, trách nhiệm xã hội và trách nhiệm nhân văn cao cả. Nó chính là “ngọn đèn soi đường” để học sinh, Sinh viên nhận ra giá trị thật của cuộc sống, biết chọn điều đúng, tránh điều sai, sống tử tế và có ích.
Giáo dục đạo đức, lối sống không chỉ là trách nhiệm của một bộ phận, mà là nhiệm vụ của toàn trường, mỗi người một vai trò, cùng hướng tới một mục tiêu chung: “Xây dựng môi trường học đường an toàn, thân thiện, bình đẳng và văn hóa”. Chỉ khi toàn bộ hệ thống chính trị nhà trường cùng vào cuộc, công tác giáo dục mới thực sự đi vào chiều sâu, tạo ra chuyển biến rõ rệt trong nhận thức và hành động của học sinh, sinh viên.
Nhà trường, dưới sự lãnh đạo của Đảng ủy, Hội đồng trường và Ban Giám hiệu, sẽ tiếp tục kiên trì, đổi mới, sáng tạo, để mỗi hoạt động giáo dục không chỉ là “học để biết”, mà còn là “học để làm người”.
Đảng ủy Nhà trường kêu gọi toàn thể cán bộ, giảng viên, nhân viên và tổ chức đoàn thể trong Trường quyết tâm chung tay “xây dựng môi trường học đường an toàn, thân thiện, bình đẳng, sanh, xạch, đẹp, văn minh, nơi mỗi học sinh được học, được yêu thương và được tỏa sáng”.
Đảng ủy, Ban Giám hiệu Nhà trường kêu gọi toàn thể học sinh, Sinh viên đoàn kết, tự giác, chấp hành nghiêm các chủ trương luật, rèn luyện đạo đức, sống tích cực, góp phần lan tỏa giá trị tốt đẹp trong cộng đồng học đường.
“Học sinh hôm nay, Thế hệ vàng của Tổ quốc mai sau”; Hãy biến tri thức thành sức mạnh, biến đạo đức thành hành động, biến lối sống đẹp thành thói quen.
Đừng để thời gian tuổi trẻ trôi đi vô nghĩa, bởi tương lai của đất nước nằm trong trái tim, bàn tay và ý chí của các em.
Người viết bài và biên tập: Nguyễn Doãn Tiến – Bí thư đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng trường.
